Selçuklu yıldızı, esasında Karahanlılara kadar uzanan ancak daha çok Selçuklu Devleti tarafından kullanılan ve iki karenin aynı merkez etrafına eşit uzaklıkta yerleştirilmesi sonucu elde edilen sekiz köşeli sembolik bir amblemdir. Selçuklu yıldızı günümüzde de Türk kültüründe önemli bir yere sahiptir. Bu yıldız, Selçuklu Devleti'nin mimarisinde, sanatında ve hatta para biriminde sık sık kullanılmıştır.
Sekiz köşeli Selçuklu Yıldızı, altın oran olarak bilinen matematiksel bir prensibe dayanmaktadır ve Selçuklu Devleti'nin matematik, geometri ve simetriye verdiği önemi yansıtmaktadır. Selçuklu mimarisinde özellikle kubbe, mihrap ve portal gibi unsurlarda yaygın olarak kullanılmıştır.
Selçuklu yıldızı ayrıca Selçuklu el sanatında da sık sık kullanılmıştır. Selçuklu dönemi minyatürleri ve el yazmalarında da sıklıkla bu sembol yer almaktadır. Ayrıca Selçuklu sikkelerinde de yıldız motifi kullanılmıştır.
Selçuklu yıldızı, Türklerin tarihi, kültürel ve sanatsal mirasının bir parçasıdır ve Türklerin geçmişlerine bağlılıklarını ifade etmek için kullanılmaktadır.
Selçuklu Yıldızı ve Motiflerinin Anlamı
Selçuklu yıldızı, herşeyden evvel gücün, iktidarın ve bilime verilen kıymetin sembolüdür. Araştırmalara göre sekiz köşeli yıldız ve benzeri geometrik desenler İslam öncesi kültürlerde görülse de İslam sonrası devlet sembol ve mimarilerinde daha sık görülmeye başlanmıştır. Buna benzer geometrik motiflerin anlamları genelde İslam inanç ve felsefesine göre yorumlanmıştır. İslam inancında sekiz cennet kapısı olduğu söylenmektedir. Selçuklu yıldızının sekiz köşeli olması da cennet kapılarına işaret etmektedir.
Ayrıca Selçuklu Yıldızındaki sekiz köşenin her birinin de farklı bir anlam taşıdığı söylenir. Buna göre selçuklu motifinin köşeleri merhamet, şefkat, sabır, doğruluk, sır tutma, sadakat, cömertlik ve şükretmeyi temsil eder.
Selçuklu Yıldızı Motifinin Kullanıldığı Eserler Nelerdir?
Selçuklu mimarisi Türk ve dünya kültürüne sayısız miras ve eser bırakmıştır. Selçuklular eğitim, bilim ve sanata çok kıymet vermiş, birçok mimari eseri de kültürümüze katmıştır. Bu eserlerde ise sıklıkla geometrik şekiller kullanılmıştır. Günümüzde de inşa edilen bazı yapılarda selçuklu mimarisinden esinlenildiği gözlemlenmektedir.
Selçuklu yıldız motifi, birçok eserin mimarisinde karşımıza çıkmaktadır. Sivas Divriği Ulu Cami, Konya Kubadabad Sarayı ve birçok mimari eserin yanı sıra Azerbaycan ve Türkmenistan devlet armalarında, Türk Emniyet Teşkilatı armasında ve birçok alanda sekiz köşeli Selçuklu Yıldızı ve çift başlı selçuklu kartalı figürleri kullanılmıştır.
